این مقاله به بررسی رابطه پیچیده بین اضطراب مرگ و دینداری از منظر نظریه مدیریت وحشت میپردازد. بر اساس این نظریه، آگاهی انسان از مرگ به عنوان یک تهدید وجودی، مکانیسمهای دفاعی روانی را فعال میکند که اغلب به شکل تقویت باورهای دینی و ماورایی ظاهر میشوند. یافتههای پژوهشهای مختلف نشان میدهد که افراد مذهبی در مواجهه با مرگ تمایل بیشتری به تقویت باورهای دینی خود نشان میدهند، در حالی که واکنش غیرمذهبیها پیچیدهتر است – برخی به سمت باورهای ماورایی گرایش پیدا میکنند و برخی دیگر با تأکید بیشتر بر جهانبینی علمی و سکولار از خود دفاع میکنند.
تفاوت در یافتههای پژوهشی عمدتاً ناشی از عوامل روششناختی (مانند وجود یا عدم مرحله حواسپرتی در آزمایش)، زمینههای فرهنگی و ترکیب نمونههای مطالعه است. این بررسی نشان میدهد که رابطه اضطراب مرگ و دینداری خطی نیست و به عوامل متعددی از جمله نوع سنجش باورها (آگاهانه یا ناخودآگاه) و پیشینه اعتقادی افراد بستگی دارد. نظریه مدیریت وحشت اگرچه چارچوب مفیدی برای درک این رابطه ارائه میدهد، اما پیچیدگی رفتار انسان و تنوع واکنشها به مرگ، نیاز به پژوهشهای دقیقتر و جامعتری را نشان میدهد.
متن پادکست را از این لینک بخوانید.